zaterdag 28 maart 2015

hoogbegaafdheid: een delicaat onderwerp

Toen ik in 2000 voor de klas kwam te staan als beginnend leerkracht, had ik geen notie van wat hoogbegaafdheid inhield. Zowel op de pabo, als op de school waar ik werkzaam was, was er nooit aandacht besteed aan dit onderwerp.
Gelukkig is dit nu wel anders, en komt er steeds meer aandacht voor, zowel in de samenleving als in het onderwijs. Dit is hard nodig, want HB is echt geen luxeprobleem. Het intelligentie-aspect is slechts een fractie van wat HB inhoudt, er is zoveel meer. Kinderen die hoogbegaafd zijn ervaren dingen anders, voelen dingen anders, zijn vaak erg perfectionistisch, hooggevoelig, hebben een enorm rechtvaardigheidsgevoel, enz. Door de complexiteit van denken en zijn ervaren ze vaak veel problemen. Zowel op school als in de samenleving.

Wanneer een kind zwakbegaafd is of een verstandelijke beperking heeft, zal niemand ontkennen dat dit kind hulp en begeleiding nodig heeft. Normaal regulier onderwijs zal niet zonder meer te volgen zijn, er zullen in ieder geval aanpassingen nodig zijn. Ook het zich zelfstandig handhaven in de maatschappij zal niet zonder horten en stoten gaan.
Maar wanneer je je bedenkt dat hoogbegaafde kinderen dezelfde afwijking in IQ hebben (vaak nog groter), maar dan naar boven, dan wordt het vanzelf duidelijk dat ook deze kinderen problemen ondervinden en hulp nodig hebben.

Helaas wordt de huidige aandacht voor HB ook wel eens verkeerd uitgelegd door de sceptici. ' eerst hadden alle kinderen opeens ADHD, nu zijn ze opeens allemaal hoogbegaafd. Nou, vroeger waren kinderen gewoon druk of slim en toen was het ook goed.....'
Tja, vroeger jaagde de mens zelf en bereidde de mens zijn voedsel boven een zelf aangelegd vuur, en toen was het ook goed, dus waarom zouden we eten kopen in de supermarkt en koken op het fornuis?;-)

Natuurlijk is er geen explosieve groei van HB kinderen, ze zijn er altijd al geweest. Maar door de
vooruitgang en onderzoek en ervaringen hebben we gelukkig steeds meer handvaten om deze
kinderen te helpen met de problemen waar ze tegenaan lopen!

Een tijd geleden zag ik op TV een professor die honend meldde dat hij hoogbegaafdheid een verschrikkelijk woord vond, een vervelend fenomeen en dat dat meteen geschrapt zou mogen worden. Ik kom dit soort meningen wel eens vaker tegen, en vraag me dan altijd af of deze personen dan ook niet in zwakbegaafdheid geloven, of in IQ in zijn algemeenheid?

Of zouden deze uitgesproken meningen dan misschien toch iets te maken hebben met de afwijking naar boven, in plaats van naar beneden? 
Ik verwonder me iedere keer weer over de emoties die dit onderwerp schijnbaar met zich mee brengt.

Van tijd tot tijd merk ik hoe delicaat dit onderwerp blijft. In gesprekken met anderen zal ik nooit zelf het onderwerp op HB brengen, maar soms kan ik er niet omheen. Dan wordt er bv. gevraagd naar de school van onze kinderen , en aangezien ze in een andere stad naar school gaan , wekt dat vaak
nog meer vragen op. Het is nogal eens gebeurd dat mensen bij het woord hoogbegaafdheid spontaan
over iets anders begonnen of me gingen ontlopen, het onderwerp duidelijk ongemakkelijk of vervelend vonden.

Ja, HB houdt inderdaad in dat iemand een hoog IQ heeft, maar wanneer je iemand verteld dat je kind HB is, betekent dat niet automatisch dat je aan het opscheppen bent of zegt dat je kind beter of leuker is. Er zijn zo ontelbaar veel aspecten die iemand leuk, bijzonder en uniek maken. En een hoog IQ betekent niet hetzelfde als succesvol.

Ik ben regelmatig trots op mijn kinderen, maar niet omdat ze HB zijn. Zo zijn ze geboren, het is niet iets wat ze ' verdiend ' hebben. Dus nee, niet daarom. Als ik trots op ze ben, ben ik trots op ze omdat ze ergens hun best voor hebben gedaan, als ze inzet hebben getoond, wanneer ze aardig zijn of iemand hebben geholpen, enz.
Hun hoogbegaafdheid is geen garantie dat ze zich zullen ontwikkelen tot succesvolle of sociale, leuke, aardige mensen. En andersom zijn er ongelooflijk veel innemende, succesvolle en sociale
mensen die niet HB zijn.

Maar soms , van tijd tot tijd, merk ik dat ik toch wel behoefte aan heb over de hoogbegaafdheid van onze kinderen te praten. Het is soms pittig, onderdeel zijn van een HB gezin. De intensiteit van prikkels en emoties, de intensiteit van hun leergierigheid, vragen en het alles willen weten en begrijpen. Maar ook de problemen die zich van tijd tot tijd voordoen, zowel op school als sociaal.

Gelukkig zijn er ook veel mensen die een stuk minder snel (ver)oordelen en de problematiek rond HB wel degelijk serieus nemen! Ik ben erg dankbaar voor hun begrip. Ook ben ik  ontzettend blij met de inzet van de leerkrachten van onze kinderen. Zij accepteren ze zoals ze zijn en dagen ze uit, zetten ze aan tot nadenken en helpen ze bij het opbouwen van hun zelfvertrouwen. Dankzij hun gaan onze kinderen weer graag naar school, iets wat in het verleden voor ons niet mogelijk leek.
Voor mij zijn ze echte helden.

Net zoals alle mensen die niet meteen oordelen, maar de wereld en alles om hun heen met een open geest tegemoet treden. Zij maken de wereld een stukje mooier.





Geen opmerkingen:

Een reactie posten